آشنایی مقدماتی با دیوارنگاری در شهر
- نویسنده : مائده فرخ
- 10:59
- اسفند 01, 1400
- No Comments
فهرست
آشنایی مقدماتی
نقاشی دیواری پیشینه ای از دوره ی غار نشینی داشته
و تا دوران مدرن به تکنیک رنگ آمیزی مشکی بوده
و نام خود را از آن گرفته است.
اما با تحولات صنعتی در قرن بیستم تنوع تکنیکی بسیار یافته
و رویکردهای متنوع آن در محیط بیرونی(شهری) و داخلی(ساختمان) باعث شده است
موضوعات متنوع و تکنیک های کثیری را در خود پذیرا باشد
که اصطلاحاً “دیوارنگاری” را برای آن مناسب تر می کند.
به همین تناسب نحوه طراحی آن جز در موارد معدودی که رو به سنتی دارند به دیزاین شباهت یافته است.
تفاوت دیزاین با طراحی
اصولاً تفاوت دیزاین با طراحی و نقاشی دیواری این است
که متکی به ساختار منطقی و بر اساس اطلاعات و نیازهای مشخص و کار کردی صورت می گیرد.
رویه علمی در آن به رویه حسی غالب بوده
و عمدتاً در هنرهای کاربردی و هنر صنعت رایج است.
طراحی به شیوه “دیزاین” دیوارنگاری را به :
گرافیک محیطی و شهری،
تبلیغات محیطی و شهری،
دکوراسیون،
طراحی داخلی،
طراحی نما
و معماری مرتبط می کند.
تلفیق و تعامل دیزاین با طراحی
این تلفیق و تعامل بینارشته ای چنان است که امروزه نقاشی دیواری
به شیوه رنگ آمیزی را می توان زیر مجموعه ی تکنیکی دیوارنگاری تلقی کرد.
دیوارنگاری علاوه بر نقاشی و عناصر تصویری می تواند دارای :
- نوشته
- نماد و پیام سیاسی
- فرهنگی
- و آموزشی باشد
و اصولاً عنوان خود را از نوع کار کردش اقتباس می کند نه تکنیک اجرایی.
چه بسا نقاشی دیواری با تکنیک های اصیل رنگ آمیزی اجرا شود
اما از حیث کارکرد در حیطه ی گرافیک شهری یا تبلیغات محیطی قرار گیرد.
مراحل متفاوت دیوارنگاری
چنان که خواهیم دید تولید طرح دیوارنگاره دارای مراحل متفاوتی بوده
و به اقتضای دوره ی معاصر دیزاین دیوارنگاره های امروزی مستلزم تخصص های جانبی
یا کسب مهارت لازم در آنها و آشنایی با حوزه های نیمه تخصصی است
که عبارتند از:
- طراحی
- عکاسی
- ترسیم فنی
- مهارت نرم افزاری
- شناخت مصالح
- ابزار شناسی صنعتی
- شناخت معماری
- معماری ظاهری
- اطلاعات فرهنگی
- دانش اجتماعی
- برنامه ریزی اجرایی
- و مدیریت هنری است.
که یا در طی سالیان مطالعه و تجربه حاصل خواهد شد
و یا اصولاً و به صورت سیستماتیک می بایست محصول همکاری سازمانی (گروه طراحی) باشد.
به ترتیب بودن مراحل دیوارنگاری
مراحل در طراحی اکثر پروژه های دیوارنگاری دیده می شود
و رعایت ترتیب آنها در به سامان رسانیدن طرح دخالت جدّی دارد
اما در موارد استثناء ممکن است بنا به نوع تولید، تکنیک، سفارش یا روش اجرا،
جابجایی در ترتیب و یا تلفیق و همزمانی آنها لازم باشد
و گاهی بنا به شرایط مواردی قابل حذف و غیر ضروری به نظر برسند.
اما این مراحل قابلیت ارائه و عینیت بخشی به طرح های ساده رنگ آمیزی
و یا نقش برجسته پیچیده ترکیب مواد را دارا هستند
و در یک پیشنهاد حرفه ای کامل رعایت و دیده خواهند شد.
به دلیل نو ظهوری این تولید و حرفه در جامعه ما الگوهای تولید سیستماتیک و علمی نبوده
و به صورت سلیقه ای یا تجربی و عملیاتی شکل گرفته اند
که باعث اختلاف نظر، چالش و اختلالات تولید در این عرصه گردیده
و به همین تناسب نقش طراح و دیزاینر دیوارنگاری در پروژه ها
مبهم و نحوه تعامل و همکاری تخصصی وی با تیم گنگ است.
علی الخصوص که در بیشتر موارد حوزه وظایف طراح تا مرز مدیر تولید
و مدیر اجرایی و اداری گسترده شده است
و این امر کیفیت تولید را تنازل داده است
به نظر تولید دیوارنگاره های امروزی با توجه به نقش
رسانه ای، اجتماعی، فرهنگی و شهری عوامل و متخصصان بیشتری می طلبد
که فقدان هر کدامشان در ساختار تیم ابعادی از تولید را نا کار آمد
یا دچار اشکالات جدی می کند که ظهور آثار فاخر و ماندگار و اثر گذار
دیوارنگاری شهری را غیر ممکن کرده است.
تخصص های لازم و جایگاه های شغلی یک تیم طراحی مطلوب :
- ایده پرداز
- طراح هنری
- عکاس و فیلم بردار
- مجری نرم افزاری (گرافیست)
- کارشناس فنی دیوارنگاری
- مشاور فرهنگی واجتماعی
- مشاور تکنیکی
- کارشناس تصویری
- مشاور اجرایی
- طراح نورپردازی
لذا ناگزیر در این مقوله طراح و مراحل طراحی با توجه
به روال رایج تولید در جامعه ما در نظر گرفته شده است.
جهت درک بهتر جزئیات و اهمیت مراحل تولید طرح لازم است که با تعاریف
تکنیک ها، موضوعات، کاربردها، ایده ها، سبک ها، دوره ها و تاریخچه تخصصی
به طور کامل آشنا باشید و به نقش کلیدی و محوری طراح در تولید آثار دیوارنگاری
واقف باشید چرا که طرح می بایست
با تجسم کلیه مراحل ساخت به نحو اصولی و صحیح
وخلاقانه نیازهای سفارش دهنده را به امکانات تکنیکی و اجرایی پیوند زند
و نتیجه ای متمایز، منحصر به فرد و ماندگار حاصل نماید.
انجام مرحله به مرحله تولید طرح به صورت پیوسته و متوالی معمولاً در پروزه های
حرفه ای و اجرایی صورت نمی گیرد و اقدامات و اتفاقات فراوانی قبل،
بعد و یا در بین مراحل طراحی از حیث تعامل با سفارش دهنده وجود دارند که ممکن است
مسیر تولید و ترتیب مراحل را تغییر داده و حتی متوقف بمانید.
این مراحل در مقوله دیگری تحت عنوان
“آشنایی با مراحل و اقدامات سازمانی تولید دیوارنگاری” خواهند آمد.
موارد دیگری نیز قابل ذکر و تشریح اند که پس از اتمام طراحی به وقوع می پیوندند
که با عنوان “آشنایی با مراحل و افدامات اجرای دیوارنگاره”
قابل ذکرند و مخصوص مدیران اجرایی و مجریان پروژه هاست.
اما با توجه به مسائل ذکر شده آگاهی داشتن از آنها نیز برای طراحان لازم به نظر می رسد.
